Van ‘brownfield’ naar groene hub: enorme transformatie voor De Rietvelden

Ontwikkelingen op De Rietvelden maken ’s-Hertogenbosch steeds aantrekkelijker voor (internationale) logistiek

Waar voorheen brandstofsilo’s, zware metaalindustrie en een warmtekrachtcentrale het landschap bepaalden, ontwikkelt zich nu één van de meest duurzame logistieke hubs van Nederland. Het op sommige locaties sterk vervuilde ‘brownfield’, dat bedrijventerrein De Rietvelden eens was, maakt de laatste jaren in een stroomversnelling een transformatie door. Sanering van gronden, een ongekend aantal duurzame initiatieven, bedrijven die flink uitbreiden en vestiging van grote nieuwe (logistieke) partijen. Het zijn ontwikkelingen die ‘s-Hertogenbosch als groene logistieke stad steeds interessanter maken. Zowel nationaal als internationaal.

Vergeleken met grote logistieke hotspots als Waalwijk, Tilburg en Venlo, mag ‘s-Hertogenbosch misschien een kleine speler lijken, maar de stad heeft wel degelijk zijn eigen voordelen en speelt een duidelijke rol binnen het logistieke palet van Noord-Brabant. Zeker met de vele ontwikkelingen die gaande zijn op De Rietvelden. Van duurzame opwekking van energie (zonnepanelen, windmolens) tot de nieuwbouw van zo’n 150.000m² aan nieuw logistiek vastgoed. En dan hebben we de aanleg van een ‘groene corridor’ tussen de Bossche containerterminal (BCTN)  en de Rotterdamse haven nog niet eens genoemd. Rode draad in al deze ontwikkelingen: duurzaamheid, sociaal ondernemen en samenwerking.

Multimodale locatie

Logistiek investeerder WDP heeft onlangs haar nieuwe distributiecentrum op De Rietvelden opgeleverd. “Een verouderd bedrijventerrein herontwikkelen is mooi werk”, zegt Martijn Sleutjes, Business Development Manager bij WDP. “Je neemt afscheid van oude, energie slurpende panden en vervuilde terreinen om de grond beter, duurzamer en efficiënter te benutten. Betere hemelwateropvang, triple-glas, een gasloze verwarmingsinstallatie en zo’n vier megawattpiek aan zonnepanelen op het dak. Veel meer dan we zelf nodig hebben. Hiermee kan jaarlijks zo’n 3,7 miljoen kilowattuur aan lokaal geproduceerde groene stroom worden opgewekt, wat gelijk is aan zo’n 1.330 gezinswoningen. Wij hadden al jarenlang interesse in deze grond, omdat we het een heel geschikte locatie vinden voor de logistiek. Den Bosch is centraal gelegen en heeft één van de grotere binnenlandse containerterminals. En het mooie van De Rietvelden is: die terminal is hier centraal gelegen. Deze locatie is dus multimodaal én we hoeven niet ver te rijden van de terminal naar ons DC. Dat maakt het duurzamer, sneller, efficiënter en daardoor ook kostentechnisch voordeliger. Ons vertrouwen in de potentie van De Rietvelden, was dan ook vanaf het begin hoog.” Ook BCTN, eigenaar van de containerterminal op De Rietvelden, beaamt de goede ligging van het bedrijventerrein. “Den Bosch is voor ons een uitmuntende locatie”, zegt directeur Joop Mijland. “We zitten hemelsbreed maar een paar honderd meter van onze goede klant HEINEKEN en andere samenwerkingspartners. Het verzorgingsgebied rondom de terminal in Den Bosch is daardoor zeer efficiënt, doelmatig en duurzaam te bedienen.”

“Afscheid nemen van energie slurpende panden en vervuilde terreinen om de grond beter, duurzamer en efficiënter te benutten. Dat is mooi werk.” 

Martijn Sleutjes, Business Development Manager bij WDP

Dat het goed gaat op De Rietvelden, bewijzen ook Spierings Smart Logistics en Brouwers Logistics, twee logistieke dienstverleners die beide flink uitbreiden. Hierbij wordt tegelijkertijd een enorme verduurzamingsslag gemaakt. Zo bouwt Brouwers Logistics naast het in 2018 geopende DC een nieuw warehouse, waarmee het zijn totale opslagcapaciteit zo’n beetje verdubbelt. Beide warehouses worden in de toekomst voorzien van zonnepanelen. “Dat is een totale oppervlakte van 24.000m2”, zegt eigenaar Toine Brouwers. “Op die manier kunnen we volledig energieneutraal of zelfs energie leverend worden.” Spierings Smart Logistics ziet een toekomstvisie waar het bedrijf al jaren in investeert, nu grotendeels verwezenlijkt. “Tien jaar geleden al hadden wij duidelijke ideeën voor een ‘smart hub’ op De Rietvelden”, vertelt eigenaar Frank Bruurs. “Een locatie waar opdrachtgevers een complete logistieke dienstverlening vinden. Van containerterminal tot douanediensten, warehousing en distributie naar het achterland. Stap voor stap hebben we met een aantal partijen toegewerkt naar de verwezenlijking hiervan. Feitelijk zetten we nu een logistieke ‘city’ neer met nagelnieuwe mogelijkheden, die voldoet aan de hoogste eisen op het gebied van duurzaamheid. Zowel in het vastgoed als in de supply chain en het optimaliseren van samenwerkingsverbanden, waardoor we de lege kilometers zoveel mogelijk beperken. De Rietvelden is daarmee een zeer groene én prijstechnisch gezien interessante plek. Uit kostprijsberekeningen van onafhankelijke bureaus, komt ‘s-Hertogenbosch als één van de betere locaties uit de bus.”

Footprint van een flesje bier

Spierings, Brouwers en WDP zijn echter niet de enige partijen die bezig zijn met het verduurzamen van de logistiek op De Rietvelden. Ook HEINEKEN, dat met de brouwerij door de jaren heen een belangrijke spil heeft gevormd op het bedrijventerrein, levert een flinke bijdrage aan dit proces. Zo ontwikkelt HEINEKEN op dit moment een ‘groene corridor’: een duurzame verbinding tussen de brouwerij op De Rietvelden en de Rotterdamse haven. Op dit traject gaan onder andere twee elektrische schepen van BCTN Inland Terminals varen, die op dit moment in ontwikkeling zijn. Daarnaast heeft HEINEKEN op De Rietvelden het grootste zonnepark van alle brouwerijen ter wereld liggen: maar liefst 16.569 panelen sieren het dak van het warehouse van Hartog & Bikker (H&B Logistics), de logistieke dienstverlener van de brouwerij in ’s-Hertogenbosch.

“Wij ‘challengen’ onze samenwerkingspartners om onderzoek te doen naar duurzame mogelijkheden. Niet alleen omdat we dat zelf belangrijk vinden, maar ook omdat wij ervan overtuigd zijn dat de consument dit in de toekomst steeds belangrijker gaat vinden.” 

Harry Werkman, Manager Logistics bij HEINEKEN Netherlands Supply

Verder is de bierbrouwer samen met onder andere BCTN bezig met het ontwikkelen van een drietal windmolens op het bedrijventerrein én maakt de brouwerij gebruik van biogas dat door het waterschap op enkele kilometers afstand van de brouwerij wordt gegenereerd. “Wij investeren zelf uiteraard in duurzaamheid, en dagen daarnaast onze samenwerkingspartners bewust uit om zo duurzaam mogelijk te werken”, zegt Harry Werkman, Manager Logistics bij HEINEKEN Netherlands Supply. “We ‘challengen’ hen om onderzoek te doen naar bijvoorbeeld schonere motoren, elektrisch rijden of rijden op waterstof. Niet alleen omdat we dat zelf belangrijk vinden, maar ook omdat wij ervan overtuigd zijn, dat de consument dit in de toekomst steeds belangrijker gaat vinden. Ik zie het wel voor me dat consumenten straks achterop een flesje bier gaan kijken wat de footprint is. Je ‘license to operate’ gaat voor een groot gedeelte bepaald worden door hoe duurzaam je werkt.”

Joop Mijland van BCTN ziet dit ook. “Een groot aantal klanten van ons is bezig met de vraag hoe zij hun logistieke functie in de toekomst uit kunnen voeren”, zegt hij. “Daarbij bewegen ze allemaal richting een duurzame variant. Wij willen hierin graag voorop blijven lopen. De behoefte aan duurzame logistieke oplossingen is er, en de consument wil dat ook. Dan zullen we met de hele keten de verantwoordelijkheid moeten nemen voor de manier waarop dat ene biertje geproduceerd en vervoerd is. De binnenvaart is sowieso een duurzaam alternatief voor vervoer over de weg. En daarnaast zetten we bewust stappen vooruit. De ontwikkeling van twee nieuwe, duurzame schepen is daar een voorbeeld van. In eerste instantie zullen deze schepen nog hybride gaan varen, waarbij we al een reductie van 40% op uitstoot en energieverbruik gaan zien. De schepen zijn zo ontworpen, dat ze volledig elektrisch gaan varen zodra de batterijen en laad-infrastructuur hiervoor gereed zijn.

“Uiteindelijk wil ook de consument duurzame oplossingen. Dan zullen we met de hele keten de verantwoordelijkheid moeten nemen voor de manier waarop dat ene biertje geproduceerd en vervoerd is.” 

Joop Mijland, directeur BCTN Inland Terminals

 

Duurzaam in alle opzichten

Maar duurzaamheid bestaat niet alleen uit ‘groen’. Ook het sociale aspect wordt in logistiek ’s-Hertogenbosch niet vergeten. Weener XL, het werkontwikkelbedrijf van ’s-Hertogenbosch, is betrokken bij een groot aantal logistieke processen in en om de stad. Sjoerd van het Erve, directeur van Weener XL: “Mensen een tweede kans geven, hen weer mee laten doen, is ons primaire proces. Ook in de logistiek kunnen wij veel mensen plaatsen. Zo draaien we het hele ochtendproces van PostNL. Daarnaast werken we op De Rietvelden veel samen met onder andere Job Invest, HEINEKEN, Spierings en Brouwers. En er lopen al contacten met partijen die zich straks vestigen in het nieuwe DC van WDP. We proberen als werkontwikkelbedrijf het goede voorbeeld te geven op het gebied van duurzaamheid in alle opzichten.”

En om de cirkel helemaal rond te maken, vestigt Weener XL zich over een paar jaar óók op De Rietvelden, op het voormalige Michelin-terrein, naast het warehouse van H&B Logistics. Het nieuwe pand van Weener XL ademt straks aan alle kanten ‘groen’. Sjoerd van het Erve: “Op De Rietvelden zetten we een energieneutraal gebouw neer. We leggen zonnepanelen, er wordt gewerkt met duurzame, hergebruikte en/of recyclebare materialen, een houten constructie en we maken een efficiencyslag, zodat we minder energie in onze dienstverlening gaan verbruiken. Wij worden hiermee het eerste werkontwikkelbedrijf van Nederland met een energieneutraal gebouw.”

Duurzaamheid bestaat niet alleen uit ‘groen’. Ook het sociale aspect wordt in logistiek Den Bosch niet vergeten.

 

Gezamenlijke inspanning

De Rietvelden transformeert dus in rap tempo van ‘bruin’ naar ‘groen en sociaal’. Essentieel daarbij is volgens alle partijen de samenwerking tussen ondernemers, gemeente en andere organisaties. “Dit is echt een gezamenlijke inspanning”, zegt Frank Bruurs van Spierings. “De kracht van de hub is samenwerking: een complete dienstverlening kun je niet alleen bieden.” Dat beaamt Guido Handels, directeur van (onder andere) H&B Logistics: “Onze samenwerking met bijvoorbeeld HEINEKEN en BCTN noemen wij geen samenwerking, maar partnerships”, zegt Handels. “Dat gaat nog veel verder dan samenwerken. In de meerjarencontracten die wij met HEINEKEN, maar ook met andere klanten tekenen, zijn ‘groene clausules’ vanzelfsprekend. Het is daarbij cruciaal dat we het samen doen.”

“Ook bij het opzetten van de ‘groene corridor’ is samenwerking van groot belang”, zegt Harry Werkman van HEINEKEN. “Met H&B werkten wij altijd al nauw samen, en dat doen we nu dus ook. Zij werken echt mee aan onze missie. Ook BCTN is onmisbaar in dit verhaal. Daarnaast speelt de gemeente ’s-Hertogenbosch een grote rol.” “Het team van de gemeente ondersteunt en faciliteert erg goed bij de ontwikkeling van De Rietvelden en het samen brengen van de partijen hier”, zegt ook Martijn Sleutjes van WDP. Daarnaast heeft het Logistiek Platform ’s-Hertogenbosch, dat sinds 2014 bestaat, een wezenlijke bijdrage geleverd aan de samenwerking tussen de logistieke partners in ’s-Hertogenbosch en omstreken. Veel van de bedrijven en organisaties die betrokken zijn bij de ontwikkelingen op De Rietvelden, zijn lid van dit platform. Zo werken BCTN, Brouwers Logistics en Spierings Smart Logistics samen met verschillende verladers die ook lid zijn van het platform. Daarnaast wordt binnen het platform actief de samenwerking gezocht met de scholen en de arbeidsmarkt, waaronder Weener XL. Logistieke bedrijven bieden stageplaatsen aan studenten van de Bossche Vakschool en het Koning Willem I College, die gast-lid zijn van het Logistiek Platform. Op die manier zijn overheid, ondernemers en onderwijs in de regio nauw verbonden.

“Ik ben er ontzettend trots op, dat we met z’n allen vast hebben gehouden aan waar we in geloven en Den Bosch hebben gekoesterd op basis van zijn logistieke mogelijkheden”, zegt Frank Bruurs. “Een paar jaar geleden lagen al die velden nog braak, en kijk eens waar we nu staan.” Ook de gemeente ’s-Hertogenbosch is blij met de ontwikkelingen. “Als gemeente hebben we dezelfde ambitie als het Logistiek Platform ’s-Hertogenbosch: de ‘groene corridor’ uitbouwen tot een groene corridor voor ’s-Hertogenbosch als geheel en verder naar de regio”, zegt Jan Hoskam, wethouder Economie en Financiën bij gemeente ’s-Hertogenbosch. “De transformatie van De Rietvelden sluit vrijwel één-op-één aan op ons Programma Duurzaamheid, waarmee we inzetten op verduurzaming van bestaande bedrijventerreinen, verbetering van het vestigingsklimaat, stimulering van slimme, schone en duurzame mobiliteit en reducering van (vracht)auto-kilometers. De samenwerking intensiveren, zoals ook het Logistiek Platform doet, creëert nieuwe werkgelegenheid, stimuleert de toepassing van innovaties in het MKB, bevordert het multimodale vervoer en vermindert het aantal lege truck-kilometers. We werken dus allemaal samen aan dezelfde doelstellingen: een schonere en betere wereld.”

Bekijk deze publicatie ook op de website van www.ondernemenindenbosch.nl

Met speciale dank aan: